หลายคนคงคุ้นตากับรูปปั้นเทพเจ้าที่มีเศียรเป็นช้าง พระวรกายอวบอ้วน ประทับนั่งในท่าสบายๆ พร้อมงวงที่ม้วนไปทางซ้าย นั่นคือพระพิฆเนศ เทพเจ้าผู้เป็นที่รักและศรัทธาของผู้คนทั่วโลก
ประวัติความเป็นมา
พระพิฆเนศทรงเป็นพระโอรสของพระศิวะและพระแม่อุมาเทวี มีตำนานเล่าว่า วันหนึ่งพระแม่อุมาทรงสร้างพระพิฆเนศจากผงจันทน์ที่ชโลมพระวรกาย เพื่อให้เป็นผู้พิทักษ์ขณะที่พระนางสรงน้ำ
เมื่อพระศิวะเสด็จมาและถูกพระพิฆเนศขัดขวางไม่ให้เข้าพบพระแม่อุมา พระศิวะทรงกริ้วจึงตัดพระเศียรของพระพิฆเนศขาด เมื่อพระแม่อุมาทรงทราบก็โศกเศร้าเสียพระทัยมาก พระศิวะจึงรับสั่งให้ผู้ติดตามนำเศียรของสัตว์ตัวแรกที่หันหน้าไปทางทิศเหนือมาต่อให้พระพิฆเนศ ปรากฏว่าเป็นช้างเผือก พระพิฆเนศจึงมีเศียรเป็นช้างนับแต่นั้น
ความพิเศษของพระพิฆเนศ
พระลักษณะที่น่าสนใจ
พระพิฆเนศทรงมีพระเศียรเป็นช้าง แสดงถึงปัญญาและความจำอันเป็นเลิศ งวงที่ม้วนไปทางซ้ายบ่งบอกถึงความสำเร็จในทางโลก พระกายอ้วนท้วนสมบูรณ์แสดงถึงความอุดมสมบูรณ์
พระพาหนะและสัญลักษณ์
ทรงใช้หนูเป็นพาหนะ ซึ่งแสดงถึงความสามารถในการเอาชนะอุปสรรคทั้งใหญ่และเล็ก ในพระหัตถ์ทั้งสี่ถือ งาช้าง บ่วงบาศ ขนมโมทกะ และพระขรรค์
พระนามและฉายา
- วินายกะ ผู้ขจัดอุปสรรค
- คเณศ หัวหน้าแห่งคณะ
- เอกทันตะ ผู้มีงาเดียว
- ลัมโบทระ ผู้มีท้องใหญ่
- วิฆเนศวร เจ้าแห่งอุปสรรค
พุทธคุณและอานุภาพ
ด้านการศึกษา
พระพิฆเนศทรงเป็นเทพแห่งศิลปวิทยาการ ผู้ที่บูชาจะมีสติปัญญาเฉียบแหลม เรียนเก่ง มีความคิดสร้างสรรค์ และประสบความสำเร็จในการศึกษา
ด้านการงาน
ทรงประทานความสำเร็จในหน้าที่การงาน โดยเฉพาะงานที่เกี่ยวข้องกับศิลปะ การเขียน การแสดง และงานสร้างสรรค์ต่างๆ
ด้านการค้า
ผู้ค้าขายที่บูชาพระองค์จะพบกับความรุ่งเรือง กิจการเจริญก้าวหน้า มีลูกค้ามาอุดหนุนไม่ขาดสาย
การบูชาพระพิฆเนศ
เครื่องสักการะ
- ดอกไม้สีแดง
- ขนมหวานโดยเฉพาะลัดดู
- ผลไม้แห้ง
- น้ำหอม
- น้ำมันงา
วิธีการบูชา
การบูชาควรเริ่มต้นด้วยการทำความสะอาดร่างกาย สวมชุดสุภาพ จัดเตรียมเครื่องสักการะให้พร้อม แล้วจึงกล่าวบทสวดด้วยจิตที่บริสุทธิ์
บทสวดมนต์
“โอม ศรี คเณศายะ นะมะฮา” เป็นบทสวดพื้นฐานที่นิยมใช้บูชาพระพิฆเนศ ควรสวด 108 จบในแต่ละครั้ง
วันและเวลาที่เหมาะสมในการบูชา
วันพิเศษ
วันจันทร์และวันพุธถือเป็นวันมงคลในการบูชาพระพิฆเนศ โดยเฉพาะช่วงข้างขึ้น
เทศกาลสำคัญ
- วันคเณศจตุรถี
- วันวิฆนหระ
- วันสงกรานต์
- วันขึ้นปีใหม่
การปฏิบัติตนให้เป็นที่โปรดปราน
ข้อควรทำ
- มีความขยันหมั่นเพียร
- ซื่อสัตย์สุจริต
- ช่วยเหลือผู้อื่น
- รักษาศีล
- มีความกตัญญู
ข้อควรระวัง
- ไม่ดูหมิ่นผู้อื่น
- ไม่พูดปด
- ไม่ทำร้ายสัตว์
- ไม่ประพฤติผิดศีลธรรม
- ไม่ลบหลู่สิ่งศักดิ์สิทธิ์
