ย่าโมคืออีกหนึ่งสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ในประเทศไทยที่ได้รับความนิยมอย่างมากสำหรับชาวไทย เพราะมีประวัติอันยาวนาน และมีเรื่องเล่าว่าใครขอพรที่นี่ได้ผลทุกคน วันนี้เรามารู้จักกับย่าโมมากขึ้นว่าท่านคือใคร มีประวัติอย่างไร
1. ย่าโมคือใคร? ทำไมถึงเป็นที่เคารพนับถือ
เริ่มต้นกันที่ประวัติของย่าโมกันก่อน ย่าโมมีชื่อจริงว่า ท้าวสุรนารี หรือ คุณหญิงโม เป็นวีรสตรีแห่งเมืองโคราชที่มีชีวิตอยู่ในสมัยรัชกาลที่ 3
ย่าโมโด่งดังจากการนำชาวบ้านต่อสู้กับกองทัพของเจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์ที่ยกทัพมาตีเมืองโคราช โดยใช้กลอุบายหลอกล่อทหารลาวให้เมาสุราและจับกุมได้สำเร็จ
เรื่องราวความกล้าหาญของย่าโมทำให้ชาวโคราชและคนไทยทั่วไปเคารพนับถือเป็นอย่างมาก จนมีการสร้างอนุสาวรีย์และศาลเพื่อให้ผู้คนได้มากราบไหว้บูชา
2. อนุสาวรีย์ย่าโมอยู่ที่ไหน? ไปยังไงถึงจะถูก
อนุสาวรีย์ย่าโมตั้งอยู่ใจกลางเมืองโคราช หรือนครราชสีมานั่นเอง ถ้าใครไม่เคยไป ก็ไม่ต้องกลัวหลง เพราะมันเป็นแลนด์มาร์คสำคัญของเมืองเลย
ตั้งอยู่บริเวณประตูชุมพล ถนนราชดำเนิน ใครมาถึงโคราชก็ต้องแวะมาที่นี่ ถ่ายรูปคู่กับอนุสาวรีย์สักช็อต ถือว่ามาถึงโคราชจริงๆ แล้ว
ถ้ามาด้วยรถยนต์ส่วนตัว ก็สามารถจอดรถได้บริเวณโดยรอบ แต่ช่วงเย็นๆ อาจจะหาที่จอดยากหน่อย เพราะคนเยอะ แนะนำให้มาแต่เช้าดีกว่า จะได้สงบๆ ด้วย
3. ขอพรย่าโมยังไงให้ปัง? มีขั้นตอนอะไรบ้าง
การขอพรย่าโมไม่ได้ยุ่งยากอะไร แต่ก็มีขั้นตอนที่ควรทำตาม เพื่อความเป็นสิริมงคล ลองทำตามนี้ดู
- เตรียมดอกไม้ ธูป เทียน สำหรับสักการะ (ถ้าลืมซื้อ ก็มีขายแถวๆ นั้นเยอะแยะ)
- จุดธูปเทียน วางดอกไม้ที่ฐานอนุสาวรีย์
- กราบ 3 ครั้ง พร้อมตั้งจิตอธิษฐาน
- บอกชื่อ นามสกุล วันเดือนปีเกิดของตัวเอง (เหมือนแนะนำตัวให้ย่าโมรู้จักนั่นแหละ)
- บอกความปรารถนาของเรา ว่าอยากขอพรเรื่องอะไร
- สัญญากับย่าโมว่าจะทำความดี และจะกลับมากราบไหว้อีกเมื่อสมหวัง
ที่สำคัญ อย่าลืมขอบคุณย่าโมด้วยนะ ไม่ว่าจะสมหวังหรือไม่ก็ตาม เพราะความกตัญญูเป็นสิ่งสำคัญที่ย่าโมสอนเราเสมอ
4. ขอพรเรื่องอะไรได้บ้าง? มีข้อห้ามอะไรมั้ย
ย่าโมเป็นที่พึ่งทางใจของคนมากมาย ใครจะขอพรอะไรก็ได้ทั้งนั้น แต่ที่คนนิยมขอกันบ่อยๆ ก็มี
- ขอให้การงานราบรื่น เจริญก้าวหน้า
- ขอให้การเรียนประสบความสำเร็จ สอบผ่าน
- ขอให้ค้าขายร่ำรวย โชคลาภเข้ามา
- ขอให้สุขภาพแข็งแรง ปราศจากโรคภัย
- ขอให้ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุข
ส่วนข้อห้าม ก็ไม่มีอะไรมาก แค่อย่าขอในสิ่งที่ผิดศีลธรรมหรือทำให้คนอื่นเดือดร้อนก็พอ ย่าโมท่านเป็นคนดี ท่านคงไม่ชอบใจหรอกถ้าเราไปขอพรแบบนั้น
5. มีของมงคลอะไรบ้างที่เกี่ยวกับย่าโม?
นอกจากการไปกราบไหว้ที่อนุสาวรีย์แล้ว ยังมีของมงคลเกี่ยวกับย่าโมที่หลายคนนิยมเก็บไว้บูชาด้วย
- พระเครื่องรูปเหมือนย่าโม มีหลายรุ่น แต่ละรุ่นก็มีความเชื่อต่างกันไป
- เหรียญย่าโม มีทั้งแบบเหรียญกษาปณ์ที่ใช้หมุนเวียนและเหรียญที่ระลึกสำหรับบูชา
- ผ้ายันต์ย่าโม เชื่อว่าช่วยคุ้มครองป้องกันภัย
- พวงกุญแจรูปย่าโม นิยมพกติดตัวเพื่อเป็นสิริมงคล
แต่ไม่ว่าจะมีของมงคลชิ้นไหน สิ่งสำคัญคือต้องเคารพบูชาด้วยใจจริง ไม่ใช่แค่พกไว้เฉยๆ นะ
6. เรื่องเล่าเกี่ยวกับความศักดิ์สิทธิ์ของย่าโมมีอะไรบ้าง?
มีเรื่องเล่ามากมายเกี่ยวกับความศักดิ์สิทธิ์ของย่าโม ที่ทำให้ผู้คนเชื่อถือและศรัทธา เช่น
- มีคนเห็นดวงไฟลอยวนรอบอนุสาวรีย์ย่าโมในยามค่ำคืน เชื่อว่าเป็นดวงวิญญาณของย่าโมที่ยังคงปกป้องเมืองโคราช
- หลายคนเล่าว่าขอพรแล้วสมหวัง โดยเฉพาะเรื่องการงานและการเรียน
- มีเรื่องเล่าว่าในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เครื่องบินทิ้งระเบิดบริเวณใกล้อนุสาวรีย์ แต่ระเบิดกลับไม่ทำงาน
แม้จะเป็นแค่เรื่องเล่า แต่ก็ทำให้ผู้คนเชื่อมั่นในความศักดิ์สิทธิ์ของย่าโมมากขึ้น
7. นอกจากอนุสาวรีย์ มีที่ไหนอีกบ้างที่เกี่ยวกับย่าโม?
นอกจากอนุสาวรีย์ย่าโมแล้ว ยังมีสถานที่อื่นๆ ในโคราชที่เกี่ยวข้องกับย่าโมด้วย
- พิพิธภัณฑ์ท้าวสุรนารี ตั้งอยู่ใกล้ๆ กับอนุสาวรีย์ มีการจัดแสดงประวัติและข้าวของเครื่องใช้ของย่าโม
- ประตูชุมพล สถานที่สำคัญในประวัติศาสตร์ที่ย่าโมใช้ในการต่อสู้กับกองทัพลาว
- วัดศาลาลอย มีรูปปั้นย่าโมขนาดใหญ่ และเชื่อว่าเป็นที่ฝังศพของย่าโม
- อนุสรณ์สถานวีรกรรมท้าวสุรนารี อยู่ที่อำเภอสูงเนิน เป็นสถานที่จำลองเหตุการณ์การสู้รบ
ลองแวะไปดูสักที่สองที่ นอกจากจะได้ไหว้ย่าโมแล้ว ยังได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์แบบเพลินๆ อีกด้วย
8. งานฉลองวีรกรรมท้าวสุรนารีคืออะไร? จัดเมื่อไหร่?
งานฉลองวีรกรรมท้าวสุรนารี หรือที่คนโคราชเรียกกันติดปากว่า “งานย่าโม” เป็นงานประจำปีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของจังหวัดนครราชสีมา
จัดขึ้นทุกปีในช่วงปลายเดือนมีนาคมถึงต้นเดือนเมษายน เพื่อรำลึกถึงวีรกรรมของย่าโมและชาวโคราชที่ร่วมกันป้องกันบ้านเมือง
ในงานมีกิจกรรมมากมาย เช่น
- การแสดงแสง สี เสียง จำลองเหตุการณ์ประวัติศาสตร์
- ขบวนแห่ผ้าแพรสามสีถวายย่าโม
- การแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน
- การออกร้านจำหน่ายสินค้าพื้นเมือง และอาหารท้องถิ่นมากมาย
ถ้าใครอยากสัมผัสบรรยากาศความคึกคักของเมืองโคราช และอยากร่วมรำลึกถึงวีรกรรมของย่าโม ต้องไม่พลาดงานนี้เลย! แนะนำให้จองที่พักล่วงหน้า เพราะช่วงงานคนเยอะมาก โรงแรมเต็มเร็วมาก
การออกร้านจำหน่ายสินค้าพื้นเมือง และอาหารท้องถิ่นมากมาย
ถ้าใครอยากสัมผัสบรรยากาศความคึกคักของเมืองโคราช และอยากร่วมรำลึกถึงวีรกรรมของย่าโม ต้องไม่พลาดงานนี้เลย! แนะนำให้จองที่พักล่วงหน้า เพราะช่วงงานคนเยอะมาก โรงแรมเต็มเร็วมาก
9. ความเชื่อเรื่องการบนบานกับย่าโมมีอะไรบ้าง?
การบนบานกับย่าโมเป็นที่นิยมมากในหมู่ผู้ที่ศรัทธา มีความเชื่อหลายอย่างเกี่ยวกับเรื่องนี้
- เชื่อว่าถ้าบนแล้วต้องแก้บนให้ไว ไม่ควรทิ้งไว้นาน มิฉะนั้นอาจจะซวย
- ของที่นิยมนำมาแก้บน ได้แก่ ผ้าแพร ดอกมะลิ ธูปเทียน หรือการแสดงโคราช
- บางคนเชื่อว่าถ้าขอพรเรื่องการเรียน ควรบนด้วยดินสอ ปากกา หรือสมุด
- มีความเชื่อว่าไม่ควรบนด้วยของมึนเมา เพราะย่าโมใช้กลอุบายให้ทหารลาวเมาสุรา
แต่ไม่ว่าจะบนอะไร สิ่งสำคัญคือต้องตั้งใจทำความดี และรักษาคำพูด อย่าลืมแก้บนเมื่อสมหวังนะ!
10. มีคำอธิษฐานพิเศษอะไรบ้างที่ควรรู้ก่อนไปขอพรย่าโม?
ถึงแม้ว่าการขอพรย่าโมจะไม่มีคำอธิษฐานตายตัว แต่มีบทสวดที่หลายคนนิยมใช้ เช่น
“ข้าพเจ้า (ชื่อ-นามสกุล) ขอนอบน้อมคารวะท่านย่าโม ขอให้ท่านช่วยคุ้มครองปกป้องข้าพเจ้า ให้ประสบแต่ความสุขความเจริญ (ตามด้วยสิ่งที่ต้องการขอ) ข้าพเจ้าขอสัญญาว่าจะตั้งใจทำความดี เป็นคนดีของสังคม และจะกลับมากราบไหว้ท่านอีกครั้งเมื่อสมปรารถนา”
แต่ถ้าจำไม่ได้ หรือพูดไม่เป็น ก็ไม่ต้องกังวลไป! แค่พูดออกมาจากใจ บอกย่าโมตรงๆ ว่าอยากได้อะไร แล้วสัญญาว่าจะทำความดี แค่นี้ก็พอแล้ว
สรุป ย่าโม วีรสตรีผู้เป็นที่พึ่งทางใจของชาวโคราชและคนไทยทั่วประเทศ
ย่าโมไม่ใช่แค่วีรสตรีในประวัติศาสตร์ แต่ยังเป็นที่พึ่งทางใจของผู้คนมากมาย ความกล้าหาญ เสียสละ และรักบ้านเมืองของท่าน เป็นแบบอย่างที่ดีให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และทำตาม
